home
Foto van Wetenschappelijke posters

Wetenschap leeft in OLVG

Als topklinisch ziekenhuis hecht OLVG veel waarde aan wetenschappelijk onderzoek. Nieuwe wetenschappelijke inzichten spelen een belangrijke rol bij de vooruitgang van de zorg voor onze patiënten.

Hoe wetenschap leeft in OLVG kunt u zien in dit jaarverslag, waarin de verschillende aspecten van wetenschap in OLVG in het jaar 2022 worden uitgelicht. Het blijkt uit de vele studies die in OLVG uitgevoerd worden, de verdedigde promoties, hoogleraren, evenementen en natuurlijk de vele publicaties die OLVG-breed vanuit 30 afdelingen worden gepubliceerd. Dit wordt ook landelijk erkend. Zo beheerde Nienke Willigenburg (onderzoekscoördinator van de afdeling Orthopedie) in februari een week lang het Twitter-wisselaccount NL_Wetenschap, waarin zij de buitenwereld een mooie inkijk heeft kunnen geven van onderzoek in een topklinisch ziekenhuis.

We hopen met dit jaarverslag een goed beeld te geven van wetenschap in OLVG, en daarmee weer inspiratie voor het komende jaar mee te geven.

Trots op de OLVG-wetenschappers!

Commissie Wetenschap en Team Wetenschap

Achtergrondafbeelding

Over ons

Commissie Wetenschap OLVG

De Commissie Wetenschap OLVG (CWO) is een ziekenhuiscommissie met als doel het stimuleren en faciliteren van wetenschappelijk onderzoek in OLVG. In de CWO zijn het Leerhuis, de raad van bestuur en alle vakgroepen die wetenschappelijk onderzoek verrichten vertegenwoordigd. Naast medisch specialisten maken ook verpleegkundigen en paramedisch specialisten deel uit van de commissie.

De Commissie Wetenschap OLVG beoogt een platform te zijn waar gelijkgestemde wetenschappers elkaar treffen, ervaringen uitwisselen en enthousiasmeren. Ook komen nieuwe ontwikkelingen op het gebied van regelgeving en ondersteuning aan de orde, krijgt Value Based Healthcare (VBHC) een plaats binnen de wetenschap, worden samenwerkingsverbanden gesmeed en verschaffen externe sprekers ons op velerlei gebieden een blik op de buitenwereld. De commissie is medeauteur van het Beleidsplan Wetenschap.

Team Wetenschap

Team Wetenschap, onderdeel van het Leerhuis van OLVG, bouwt aan een omgeving voor onderzoekers om goed onderzoek te doen:

Team Wetenschap ondersteunt onderzoekers en studenten van OLVG bij het opzetten en uitvoeren van onderzoek. In persoonlijke gesprekken biedt Team Wetenschap logistieke, methodologische, epidemiologische en statistische ondersteuning. De informatiespecialisten geven advies en hulp bij medische, verpleegkundige en gezondheidsgerelateerde zoekvragen.

Ook verzorgt het Leerhuis diverse cursussen op het gebied van wetenschappelijk onderzoek en evidence based practice, zoals good clinical practice en statistiek. Alle nieuwe onderzoekers worden op pad geholpen middels een bijeenkomst voor nieuwe onderzoekers.

Adviescommissie Wetenschappelijk Onderzoek (ACWO)

De Adviescommissie Wetenschappelijk Onderzoek (ACWO) geeft de raad van bestuur gevraagd en ongevraagd advies over onderzoeken (zowel WMO- als niet WMO-plichtig) die uitgevoerd worden in OLVG. Al het onderzoek dat in OLVG wordt uitgevoerd, wordt aangemeld bij de ACWO. De ACWO toetst op lokale uitvoerbaarheid in OLVG. Niet WMO-plichtig onderzoek toetst de ACWO ook inhoudelijk. Als alles akkoord is, geeft de ACWO positief advies over de studie aan de raad van bestuur. Vervolgens geeft de raad van bestuur de lokale goedkeuring uit.

De ACWO bestaat uit medisch specialisten, A(N)IOS, verpleegkundigen, juridisch adviseurs, research coördinatoren en wordt (administratief) ondersteund door Team Wetenschap.

Kengetallen Wetenschap

Achtergrondafbeelding

Totaal aantal goedgekeurde studies (N=146)

Geïnitieerd door WMO-plichtige studies (N=52) Niet WMO-plichtige studies (N=94)
Ander ziekenhuis of consortium 29 (55,8%) 31 (33,0%)
Industrie of farmaceut 14 (26,9%) 1 (1,1%)
Zelf geïnitieerd 9 (17,3%) 62 (66,0%)

Publicaties met 1e auteur van OLVG per afdeling

Foto van boeket

Promoties

Op deze pagina is een overzicht van promoties in 2022 te vinden. Ook lichten we een paar proefschriften verder toe.   

Gepromoveerd in 2022

OLVG-promovendus en/of promovendus met (co)promotor van OLVG:

Naam promovendus Datum Vakgebied
Els Nadort 19 januari Interne Geneeskunde / Psychiatrie
Nick Fagel 16 juni Cardiologie
Lisa van Manen ^ 17 juni Intensive Care
Pien Bosschieter 24 juni Keel-, Neus- en Oorheelkunde
Julia Uniken Venema ^ 5 juli Keel-, Neus- en Oorheelkunde
Daniël Mol 8 juli Cardiologie
Abdulrahman Alshalani ^ 8 september Intensive Care
Claire de Vries 12 september Chirurgie
Quirina Thio *  30 september Sportgeneeskunde
Oscar van Maarseveen * 4 oktober Orthopedie
Julia Noorduyn 14 oktober Orthopedie
Thijs Geerdink 4 november Chirurgie
Chris Rietmeijer ^ 7 november Huisartsgeneeskunde
Dorien Koppes ^ 10 november Gynaecologie
Zoraida Afiero-Gaurisankar * 22 november Oogheelkunde
Judith van den Besselaar * 25 november Geriatrie
Myrthe Peelen * 7 december Gynaecologie

^ promovendus met (co)promotor in OLVG, aanstelling elders
* promotie van staflid/a(n)ios/medewerker van OLVG, onderzoek elders verricht

Achtergrondafbeelding

Julia Noorduyn: liever fysiotherapie bij een gescheurde meniscus

Foto van Julia Noorduyn

Julia Noorduyn, fysiotherapeut en bewegingswetenschapper bij OLVG, deed promotieonderzoek naar de behandeling van een gescheurde meniscus. Uit haar onderzoek bleek dat fysiotherapie een gescheurde meniscus net zo effectief verhelpt als opereren.

Julia volgde voor haar onderzoek gedurende 5 jaar 321 patiënten met een gescheurde meniscus. Een deel van de groep kreeg een kijkoperatie, het andere deel een fysiotherapiebehandeling van 8 weken. Na 3 en 6 maanden en na 2 en 5 jaar werden de twee groepen met elkaar vergeleken, en wat bleek: er was geen significant verschil in herstel.

Op een aantal punten scoort fysiotherapie zelfs hoger dan een operatie. Patiënten die met fysiotherapie worden behandeld lopen minder risico op complicaties dan wanneer zij geopereerd worden. Ook is behandelen met fysiotherapie goedkoper.

Interview

Julia werd door Het Parool geïnterviewd over haar promotieonderzoek. Wil je meer lezen over haar onderzoek en bevindingen? Lees het hele interview.

Achtergrondafbeelding

Nick Fagel: invasieve strategieën bij het acuut coronair syndroom

Mijn proefschrift bestaat uit twee delen. In deel één onderzochten we in de praktijk verschillende timingstrategieën ten aanzien van invasief hande­len bij patiënten met instabiele angina pectoris of een non-ST-elevatie myocardinfarct. Een benade­ring waarbij de patiënt direct een hartkatheterisa­tie ondergaat (<3 uur) bleek noch beter, noch slech­ter dan een vroege strategie (<24 uur). In deel twee keken we naar verschillende interventiestrategieën bij patiënten met een acuut coronair syndroom.

De meest in het oog springende studie in dit deel van het proefschrift onderzocht een behandeling door middel van een medicatie afgevende ballon (DCB) bij patiënten met een ST-elevatie myocardinfarct; een aandoening die doorgaans directe interventie behoeft. Dit is bijzonder, omdat we tot op heden meestal een stent plaatsten tijdens een dotter­procedure in de acute setting. Na negen maanden bleek deze behandelvorm even goed als behande­ling met een stent.

Foto van Nick Fagel
Achtergrondafbeelding

Thijs Geerdink: regie over eigen herstel

Foto van Thijs Geerdink

Sinds mei 2019 krijgen patiënten die met een eenvoudige botbreuk op de SEH van OLVG komen verband of een brace in plaats van gips. Daarna gaan ze direct met ontslag met duidelijke instructies en informatie, ondersteund door een smartphone-applicatie. 

Thijs Geerdink heeft het concept onder leiding van traumachirurgen vanuit het Verenigd Koninkrijk naar OLVG gebracht. Hij kreeg subsidie om de methode te implementeren en onderzoeken. 

Het project, met de naam ‘Direct ontslag bij botbreuken’, werd opgetuigd voor twaalf letsels en de resultaten logen er niet om. De nieuwe manier van werken zorgde voor 91% minder poliklinische controles, 72% minder röntgenfoto’s en een kostenreductie van 75%. De patiën­ttevredenheid was hetzelfde en er trad geen verschuiving in zorg op naar huis­artsen en fysiotherapeuten. Het maakt de zorg efficiënter en bespaart veel kosten. Hierdoor hebben meerdere ziekenhuizen het concept inmiddels omarmd.

Achtergrondafbeelding

Daniël Mol: optimaliseren van detectie en invasieve behandeling van boezemfibrilleren

Op 8 juli 2022 is elektrofysiologisch technicus Daniël Mol gepromoveerd op de detectie en invasieve ablatiebehandeling van boezemritmestoor­nissen. Mol onderzocht of boezemfibrilleren gedetecteerd kon worden via een artificial in­telligence (AI-) algoritme op een smartphone.

Het meten van het hartritme gebeurt door de vinger op het flitslampje van de camera van de telefoon te houden. De lichtreflectie, gemeten door de camera, is anders als het hart samen­knijpt dan wanneer het hart ontspant. Door deze gegevens uit te plotten, ontstaat een soort hartfilmpje, waaruit op te maken is of iemand een hartritmestoornis heeft. Mol concludeerde dat detectie van boezemfibrilleren met een smartphone goed mogelijk is, maar dat er wel mitsen en maren aan zitten.

‘Als je een populatie gaat screenen voor boezemfibrilleren is er altijd een groep waarbij de testuitslag vals positief of negatief is. Om dit te minimaliseren, is het es­sentieel dat je niet alleen patiënten selecteert met een verhoogd risico op boezemfibrilleren, maar ook patiënten met een hoger risico op een beroerte.’

Daarnaast constateerde Mol dat een groot deel van de patiënten na ablatiebehandeling voor langdurig boezemfibrilleren een terugval heeft. ‘Desondanks zien we dat 80% van de patiënten twee tot vijf jaar na de ablatiebehandeling minder symptomen heeft en dat deze patiënten een goede kwaliteit van leven scoren. Daarnaast meldt slechts 3,6% van de patiënten complica­ties na een ablatiebehandeling. Dit betreft voor­namelijk vrouwen, oudere patiënten en patiën­ten met een verhoogd BMI.’

Achtergrondafbeelding

Els Nadort: symptomen van depressie en angst bij dialysepatiënten

Foto van Els Nadort

Symptomen van depressie en angst komen veel voor bij dialysepatiënten en zijn geassocieerd met verminderde kwaliteit van leven en verhoogde kans op ziekenhuis­opname en sterfte. Ondanks de grote last die patiënten ervaren en de negatieve consequenties, worden symp­tomen van depressie en angst bij dialysepatiënten vaak niet herkend en behandeld.

Els: 'Wij hebben een mul­ticenter gerandomiseerde en gecontroleerde interven­tiestudie gedaan naar online zelfhulp psychotherapie voor dialysepatiënten met depressieve symptomen. De therapie was gebaseerd op Problem Solving Therapy en werd aangeboden op tablets tijdens de hemodi­alyse in 18 deelnemende dialysecentra in Nederland.'

'Depressiescores verbeterden met 21% in zowel de be­handel- als de controlegroep. Er werd dus geen bewijs gevonden dat de online zelfhulp psychotherapie een aanvullend positief effect heeft naast de gewone zorg bij dialysepatiënten. Deze behandeling zou mogelijk meer geschikt kunnen zijn voor jonge dialysepatiënten met computervaardigheden.'

Foto invullen vragenlijst

Lopend onderzoek

Een greep uit de lopende onderzoeken in OLVG in 2022

Achtergrondafbeelding

NeoPARTNER studie

Het NeoPARTNER project, een door OLVG geïnitieerd onderzoek, ging van start in 2022.

In dit project werd Family Integrated Care (FICare) geïmplementeerd op tien perifere neonatologie afdelingen in Nederland, volgens het stepped wedge cluster randomised trial design. Deze opzet biedt de mogelijkheid om het effect van FICare betrouwbaarder te onderzoeken, ondanks de verschillen tussen deelnemende ziekenhuizen.

Dit project, opgezet door Hannah Hoeben en Milène Alferink, zorgde echt voor samenwerking met de andere ziekenhuizen. Samen gaat het een stuk makkelijker en heb je breder deelbare uitkomsten.

 

Achtergrondafbeelding

Family check

Noralie Schonewille, promovendus Psychiatrie, voerde haar onderzoek uit met behulp van CTcue.

Ze wilde de zwangerschapsintentie van 25.000 vrouwen in kaart brengen om te achterhalen of vrouwen met psychische klachten vaker onbedoeld zwanger worden. Onbedoelde zwangerschappen brengen namelijk risico’s met zich mee, zoals postpartum depressie of vroeggeboorte.

Op basis van de resultaten werkt ze aan een soort family check om vrouwen te ondersteunen op een voor hen goed moment.

 

Achtergrondafbeelding

Slaapapneu

Op de afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde deed Pien Bosschieter onderzoek naar de optimalisatie van obstructief slaapapneu met tongzenuwstimulatie.

Ze vergeleek titraties overdag met nachtelijke titraties en concludeerde dat patiënten die overdag titraties hadden gehad ook een blijvend behandeleffect ervaarden.

De resultaten zorgden ervoor dat de behandeling overdag kan worden uitgevoerd, waardoor de werkomstandigheden van de somnotechnologen flink verbeterd en de behandeling beter te plannen is.

 

Evenementen

In 2022 hebben we drie verschillende evenementen georganiseerd. Op deze manier is zowel medisch als verpleegkundig onderzoek in de kijker gezet en hebben onderzoekers elkaar kunnen ontmoeten en inspireren.

Achtergrondafbeelding

CATxTalks

Op 31 maart 2022 organiseerde het Wetenschapsbureau de CATxTalks.

CAT staat voor critically appraised topic. Dit betekent dat een klinisch relevante vraag met behulp van de beschikbare wetenschappelijke literatuur zo goed mogelijk wordt beantwoord. Alle A(N)IOS, verpleegkundigen en paramedisch specialisten die in het jaar voorafgaand aan de CATxTalks een CAT hebben geschreven, kunnen deze insturen. De vijf best beoordeelde CATs worden uitgekozen voor een presentatie.

De juryprijs was voor Benthe de Vries (CCU) met haar CAT over het beoordelen van de ligging van een centraal veneuze katheter aan de hand van een elektrocardiogram (ECG).

De publieksprijs was voor Noortje Hagemeijer (Chirurgie) met haar presentatie over laminaire luchtsystemen op de OK.

Achtergrondafbeelding

Wetenschapsweek

Van 13 tot en met 16 juni 2022 stond OLVG in het teken van de wetenschap.

Verspreid over de week waren er diverse presentaties en workshops, die fysiek en online bijgewoond konden worden. De keynote presentatie van werd gegeven door Jonathan Bouman, die ons een spoedcursus ‘Leren denken als een hacker’ gaf. En net als ieder jaar viel er een scala aan prijzen te winnen:

  • De onderzoeksprijs ging naar Atiya Mohammad (Apotheek) voor haar onderzoek naar voorschrijfcascades.
  • De posterprijs ging naar Pien Bosschieter (KNO) voor haar onderzoek naar het effect van tongzenuwstimulatie op slaapapneu.
  • De dr. Keeman publicatieprijs ging naar Elien Uitvlugt (Apotheek) voor haar publicatie over de rol van medicatie in ongeplande heropnames.
    Een eervolle nominatie was voor Michelle van den Boorn (Intensive Care) (foto) voor haar publicatie over de nauwkeurigheid van het voorspellen van de glucose van een patiënt op de Intensive Care.
  • De descartesprijs ging naar Margot Morssinkhof (Psychiatrie en Medische Psychologie) voor haar onderzoek over de invloed van de pil op stemming en slaap.
Achtergrondafbeelding

Mini-symposium verpleegkundig onderzoek

Op 16 november 2022 vond het verpleegkundig mini-symposium plaats, dit jaar met het thema ‘Onderzoek inBEDden’.

We luisterden naar inspirerende presentaties van Sharron van den Berg, verpleegkundig specialist, en Janneke de Man, associate professor aan het LUMC. Ook werden de verpleegkundige afstudeerprijzen uitgereikt:

  • De juryprijs werd gewonnen door Iris Metgod (CCU) voor haar onderzoek naar de veiligheid van het geven van noradrenaline via een perifeer infuus in plaats van via een centrale lijn.
  • De publieksprijs werd gewonnen door Nina Peters (Spoedeisende Hulp) voor haar onderzoek naar het gebruik van inhalatiealcohol bij misselijkheid op de SEH.

 

Foto van briefgeld en muntgeld

Stichting Wetenschappelijk Onderzoek OLVG

Winnaars subsidieronde 2022

Stichting Wetenschappelijk Onderzoek OLVG (SWOO) stelt jaarlijks een bedrag beschik­baar voor wetenschappelijk onderzoek dat in OLVG plaatsvindt. Van de in totaal 22 aanvragen in 2022 werden vijf onder­zoeksvoorstellen gehonoreerd.

  1. Atiya Mohammad, promovendus Zie­kenhuisapotheek: Herkennen, verhel­pen en voorkomen van voorschrijfcas­cades in het ziekenhuis; RecOgnize, ADdress and MitigAte Prescribing cas­cades (ROADMAP-study).

  2. Mickey Leentjens, ANIOS en promovendus KNO: Diagnosing Positional Obstruc­tive Sleep Apnea: comparison of standard polysomnography and a wireless sleep test system – A prospec­tive cohort study.

  3. Esther Kret, wetenschappelijk on­derzoeker Orthopedie: De 10 jaar follow-up van de ESCAPE trial; krijgen patiënten met een degeneratieve me­niscusscheur meer knieartrose na een knieoperatie of na fysiotherapie?

  4. Vera Lagerburg, klinisch fysicus: 3D printing of the mitral valve for preope­rative planning of minimal invasive mitral valve repair (3D MVR).

  5. Meerie Steinbusch, UAS zorgcoördina­tor, somnotechnoloog, KNF-laborant en verpleegkundig consulent KNO: Upper airway stimulation induced respiratory events, mimicking central apnea. Des­cription of a new sleep phenomenon.

Meer uitleg over deze projecten is hier te lezen.

Externe subsidies

Om onderzoek mogelijk te maken worden ook subsidies buiten OLVG aangeschreven. Hieronder is een overzicht van verkregen subsidies in 2022: *

Naam onderzoeker Afdeling Onderwerp Subsidiegever
Sandra Raaijmakers - Simons Kindergeneeskunde Relatie dieet moeder en samenstelling borstvoeding Emma Kinderziekenhuis
Milène Alferink Kindergeneeskunde Family Integrated Care Christine Bader Stichting Irene Kinderziekenhuis.
Milène Alferink Kindergeneeskunde Family Integrated Care Gerrit Blaauw Fonds
Milène Alferink Kindergeneeskunde Family Integrated Care Dr. C.J. Vaillantfonds
Birit Broekman Psychiatrie Pen Medische Psychologie  Relatie onbedoelde zwangerschappen en psychiatrische kwetsbaarheid Nu niet zwanger
Prof. dr. Renske van den Berg Neurologie Kwetsbare ouderen na een herseninfarct of TIA niet behandelen met cholesterolverlagende statines ZE&GG (Zorgevaluatie en Gepast Gebruik
Anne Brandwijk Orthopedie Scoliose Anna/NOREF

* voor zover bekend bij het Leerhuis